Heeft een vrouw met een hoge BMI (Body Mass Index) bij een bevalling een grotere kans op een schouderdystocie ten opzichte van een vrouw met een normale BMI?
Als je naar de getallen kijkt is het antwoord 'ja' - hoe zwaarder een vrouw is hoe vaker de complicatie 'schouderdystocie' gerapporteerd wordt. (Overigens moet je daarbij denken aan een 'groei' van het risico van 0,1% bij een BMI van 29 naar 0,4% bij een BMI>40. Een zwartkijker ziet hier een verviervoudiging van het risico, een optimist stelt 'nog altijd 99,6% kans dat ie niet komt').
Er bestaat een lijstje met 'predisponerende factoren' voor het optreden van een schouderdystocie - en daar staat 'obesitas' tussen.
Een groeiende groep vrouwen wordt gediscrimineerd - ze 'mogen' niet meer thuis bevallen, onder andere door hun verhoogde risico op een schouderdystocie - terwijl dit een beleidsmaatregel is waar bijzonder weinig onderbouwing voor is, én die bovendien misschien wel meer kwaad veroorzaakt dan waar ze tegen bedoelt te beschermen.
Ik ben me ervan bewust dat het negatieve thuisbevaladvies aan vrouwen met een hoge(-re) BMI op meer ideeën stoelt dan alleen het verhoogde risico op schouderdystocie. Wie weet, komt dat op een later tijdstip ook nog aan de orde. Maar item voor item - er is voorlopig alleen al over dit onderwerp genoeg te onderzoeken...
Als de theorie van de schouderdystocie aan de orde kwam en komt, ben ik er zelf nooit helemaal uit gekomen - en ik kom er nog altijd niet helemaal uit. Eerst niet in m'n opleiding, later niet in de nascholingen.
De manier waarop je de complicatie 'schouderdystocie' kunt bekijken varieert van 'dat het niet bestaat' tot 'zeer gevaarlijk'.
Maar wat is het precies?
Wat gebeurt er precies?
Waarom gebeurt dat dan?
Wat is daar het probleem bij?
Is er een probleem bij?
Kun je het voorspellen?
Kun je het voorkomen?
Wat moet je doen als het optreedt?
En zo komen er vast nog wel meer vragen achter deze vragen weg... Ze kunnen onmogelijk allemaal in één post aan de orde komen, dus er komt weer 'wordt vervolgd' onder te staan. En heb je suggesties, dan hoor ik het graag!
First things first.
Wat is het precies?
De NVOG richtlijn schouderdystocie (te vinden op de site van de NVOG) zegt:
'Er is sprake van een schouderdystocie wanneer na de geboorte van het hoofd en het naar sacraal bewegen hiervan, additionele obstetrische handelingen nodig zijn om de schouders geboren te laten worden.'
Dit is een definitie in brede zin. En dat is expres gedaan, omdat het lastig blijkt om het eens te worden over wanneer je over 'schouderdystocie' spreekt en wanneer alleen over een 'moeizame schouder'.
'Oorzaak is het uitblijven van rotatie van de borstkas tijdens de uitdrijving waardoor de schoudergordel in voor-achterwaartse stand blijft staan en de voorste schouder verhaakt boven de symfyse. Ook is beschreven dat de achterste schouder door het promontorium kan worden tegengehouden.'
Ok dan. Dus even simpel omschreven: het hoofd wordt geboren en het lijf komt er niet achteraan. Of althans - 'nog' niet - en of dat 'nooit niet' zou zijn daar komen we nooit achter, want daar staan die additionele obstetrische handelingen tussen. Die dus met breed consensus kunnen worden beschouwd als 'nodig'.
In de eerste zin gebeurt iets aparts. 'De geboorte van het hoofd' en 'het naar sacraal bewegen hiervan' wordt in één adem genoemd. Dat wekt bij mij de suggestie dat het gelijkwaardige handelingen zijn door dezelfde persoon - een actie van wie? Dat is bepaald niet zo, tenzij je een vacuüm verricht.
De geboorte van het hoofd is een samenwerking van de moeder en het kind (met mogelijk aansporing van de zorgverlener), dat 'gebeurt'. 'Sacraalwaarts bewegen' is een hándeling van degene die naast de barende staat. Ik vind dat verwarrend omschreven - op deze manier is er geen enkele ruimte om een vraag te stellen bij dat 'sacraalwaarts bewegen' - het is de gewoonste zaak van de wereld. Als een hoofd 'geboren wordt', wordt het ook 'sacraalwaarts bewogen'.
(Lees als je wilt opfrissen over 'lege artis ontwikkelen' en welke schouder meestal eerst komt als je niet sacraalwaarts beweegt een vorig blog).
Als je de vorm van de bekkeningang voor je ziet, is het logisch dat zolang een kind met de schouders voor-achterwaarts (van de symfyse naar het sacrum) blijft staan, de daadwerkelijke geboorte uitblijft. Maar waarom blijft die rotatie uit?
Vanaf welk moment zijn er handelingen nodig?
Of met andere woorden: als moeder en kind het zo ver hebben weten te brengen dat het hoofd geboren is, waarom dan ook niet de rest? Waarom draaien die schouders niet?
Wordt vervolgd!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten