Is het waar?

Tijdens mijn opleiding kreeg ik lessen pediatrie van kinderarts Howard Berger.

Hij bezat een (in deze tijd bij artsen zeldzame) combinatie van intelligentie, kennis, humor én bescheidenheid over wat de moderne geneeskunde brengt op het gebied van gezondheid. 

Howard gaf les in iets waar ik dagelijks profijt van heb - inzicht in hoe simpel 'gezondheid' is, en hoe complex tegelijk.

Hij zei altijd vrolijk dat het bij baby's in wezen heel simpel was en inzichtelijk te maken viel met twee plaatjes: een wastafel en een rietje.

Alleen - hoe meer je dat ging begrijpen, hoe complexer het werd.

Dat is op meer vlakken in het leven zo, niet waar?

Een paar zinnen heb ik altijd bij me - op een papier met 'basisprincipes bij het opstellen van een differentiaal diagnose en het kiezen voor het juiste beleid'.

Bovenaan dit papier staat:

“Vraag jezelf altijd af of de informatie waar je over beschikt (op basis van anamnese, lichamelijk onderzoek, nader onderzoek) juist is.

Dus de eerste vraag die je stelt is:

Is het waar?"

Ik zie een groeiende kloof tussen hoe zwangerschap en bevallen - en de problemen die daarbij kunnen ontstaan - in brede kring wordt benaderd, en hoe ik het in mijn werk van elke dag te zien krijg. 

Constant ‘op alert’ zijn, met ja-maars en wat-nou-als, lijkt hinderlijk en zelfs absurd bij dat wat ik zie:

dat de meeste vrouwen geheel op eigen kracht bevallen -

en hoe meer ze ongehinderd hun gang kunnen gaan, hoe beter dat gaat.

De paradox is dus net zo groot als die kloof; hoe groter de slag om de arm die ík neem op het vertrouwen dat dingen goed zullen gaan, hoe groter mijn bijdrage kan zijn aan het op spanning zetten van die goede uitkomst. Want wat is nou nog ‘ongehinderd’?

Als een vrouw gecontroleerd wordt, door mij, door apparaten, is het dan aan het eind van de rit dankzij die apparaten en controle geweest dat zij en haar kind het er levend vanaf hebben gebracht? 

Wat nou als dat niet waar is? 

Dat het niet 'dankzij' is - maar 'ondanks'?

Is het waar?

Het verontrust me dat regelgeving rondom ‘richtlijnen’ de mogelijkheid om hier openlijk vraagtekens bij te zetten eerder ontmoedigt dan toejuicht. 

Je bent een goede zorgverlener als je op de hoogte bent van de laatste inzichten en je er aan houdt. 

Maar dat er bij het verkrijgen van die ‘laatste inzichten’ misschien wel helemaal niet de goede vragen zijn gesteld, of dat er uit is gegaan van veronderstellingen die in de basis onjuist zijn, gebaseerd op dingen die in wezen onbegrepen zijn - wie wil dat nog hardop zeggen?

Wat nu?