wat moet

'Mag thuis bevallen'
stond er vroeger wel eens in een digitaal memo van een zwangere in m'n vorige praktijk.
Dan hadden we het er met elkaar over gehad; bijvoorbeeld als iemand ruim gevloeid had bij een vorige bevalling en bij de huidige zwangerschap aangaf thuis te willen bevallen.
We bedoelden dan eigenlijk: wij durven het aan.
En eerlijk waar, als we het niet aandurfden, dan betekende dat: geen thuisbevalling voor die zwangere. 


Ander voorbeeld.
Zwangeren vertellen me geregeld dat ze op 'de cursus' horen dat ze eventueel wel op de baarkruk 'mogen' van hun verloskundige, maar dat ze dan misschien als het hoofdje bijna geboren wordt er weer af 'moeten'.
(de argumentatie hierbij ligt vaak op het vlak van: grotere kans op inscheuren, grotere kans op bloedverlies, argumenten die niet altijd makkelijk door zwangeren op validiteit te checken zijn, maar wel indruk maken).


Ik ken vrouwen die in bad wilden bevallen maar dat niet 'mochten' van hun verloskundige.
En ik ken er die oxytocine 'moesten' na de geboorte van hun kind. Alle vrouwen die in de tweede lijn bevallen krijgen oxytocine na de geboorte van hun kind. Daar krijgen ze zelden een keus in.
Zo kunnen we nog wel even doorgaan, hier zijn veel voorbeelden van te vinden.


Dit 'mogen' en 'moeten', daar speelt heel wat bij mee. Vandaag een aanzet om hier wat over te schrijven - waarbij vast van het een het ander komt en voor je het weet staat er: 'wordt vervolgd...'


'Mogen' en 'moeten' bij volwassenen gaat over: wie bepaalt.
Zijn er wetten voor op de baarkruk 'mogen' bevallen versus op bed 'moeten' bevallen, of in bad 'mogen' bevallen versus uit bad 'moeten' komen? Nee natuurlijk. 
Wél is het (gelukkig) in de (grond-)wet vastgelegd dat een vrouw (en natuurlijk ook een man) in Nederland vrij is om te beschikken over haar (zijn) eigen lichaam.
Dat betekent onder andere concreet, dat haar geen behandeling 'verplicht' kan worden. (tenzij ze niet 'wils-bekwaam' is, maar dat is wel zo'n ingewikkeld onderwerp, dat leg ik tot nader orde aan de kant...) 
Als ze nee zegt, is het nee. Toch? Nou...niet als het gaat om behandel-adviezen door verloskundigen of artsen...


Meestal zal een zwangere, als ze bijvoorbeeld een advies krijgt om in het ziekenhuis te bevallen, dit advies willen opvolgen. Hopelijk doet ze dit dan omdat ze overtuigd is van de argumenten waaróm dat in haar geval beter is dan thuisblijven - en zijn deze argumenten voorzien van deugdelijke onderbouwing.
Maar in de praktijk zie je al sinds jaar en dag, dat communicatief gezien zowel de zorgverlener als de zwangere niet veel boodschap lijken te hebben aan de regel: advies en 'informed consent'. De verloskundige zegt niet snel: 'je bent serotien, dus ik adviseer je om de bevalling in te laten leiden, met die en die argumenten'. En de zwangere zegt ook niet: 'ik heb nagedacht over dit advies, en ik heb besloten het op te volgen'. Of tenminste, zo gaat dat bijna nooit. Welnee. De verloskundige zegt: 'Je bent serotien. Je wordt overgedragen aan de gynaecoloog en je 'mag' niet meer thuis bevallen. Hè ja meid, jammer hè, ik kan me héél goed voorstellen dat je teleurgesteld bent. Maar het is écht veiliger voor je kindje.' En na het bezoek aan de gynaecoloog belt de vrouw haar familie op en zegt: 'ik 'mag' niet meer thuis bevallen en ik 'moet' worden ingeleid'. 


En zo zullen zwangeren ook, als ze niet op de baarkruk of in bad 'mogen', zich meestal hierbij neerleggen.

Of deze oplossing van wel of niet 'mogen' een mooie is, of een wettelijk toegestane, dat is nog maar de vraag. 

Wordt vervolgd!
Rebekka.